Калі я быў маленькім хлопчыкам і яшчэ не патрапіў у Вучылішча, мне марылася вырасьці і зрабіцца статыстыкам. Статыстык – гэта чалавек, які апытвае людзей і зьбірае статыстыку. Я марыў клясыфікаваць ўвесь сусьвет! На вуліцу мяне праз малалецтва не пушчалі, і я апытваў сваіх, запісваючы адказы ў тоўсты сшытак, у блакітную клетку.
Я: што (ці каго) ты ненавідзіш больш за ўсё на сьвеце?
Толік (мой брат): сьпякоту!
Кодэкс праўдзівага статыстыка абвяшчае – няварта патрабаваць тлумачэньняў. Толькі пытаньне і адказ. Для адказу Толіка тлумачэньні і непатрэбныя – да таго змучаны ягоны мясісты твар, да таго велізарныя плямы поту атачаюць падпахі і хрыбетнік. Ён абцірае лоб рукой, і на руцэ застаюцца шырокія мокрыя палосы.
Я: што (ці каго) ты ненавідзіш больш за ўсё на сьвеце?
Тата (мой тата): шашаляў!
Тата сядзіць пад сталом са сьмертаносным слоічкам у руцэ і мэтадычна абрызгвае ножкі, стальніцу і сучляненьні. Старадаўняе чырвонае дрэва, фамільныя скарбы. Шашалі з году ў год мутуюць, прыстасоўваюцца да яду і зноў нязмушана псуюць мэблю.
Я: што (ці каго) ты ненавідзіш больш за ўсё на сьвеце?
Мама (мая мама): марціні!
Мама ляжыць на ложку ў халаце і цёмных акулярах. Учора яна вярнулася вельмі позна і толькі нядаўна прачнулася. Ідзі прынясі мне халоднай вадзіцы, Ролю, мне млосна, каламуціць. Толькі глядзі гатаванай.
Я: што (ці каго) ты ненавідзіш больш за ўсё на сьвеце?
Колік (мой брат): дазіральнікаў!
Колік прысеў на кукішкі, растапырыў пальцы левае рукі на падлозе і хутка-хутка тыкае ножыкам паміж імі. Важна не параніцца. Напэўна, дазіральнікі кепска даглядалі яго ў турме, білі, кідалі ў халодны карцар, адбіралі цыгарэты.
Я: што (ці каго) ты ненавідзіш больш за ўсё на сьвеце?
Хуліё (мой брат): губную памаду!
Хуліё закрыў далоньню слухаўку, каб адказаць мне, а зараз ізноў палка шэпча ў яе: жар прадчуваньня! прага жаданьня! асалода зьліцьця! Чаму ён ненавідзіць губную памаду? Гэта наогул незразумела! Ён махае мне, каб я сышоў.
Я: што (ці каго) ты ненавідзіш больш за ўсё на сьвеце?
Валік (мой брат): прафэсійных дэкляматараў!
Не, ніяк не магчыма ўтрымацца і не парушыць кодэкс праўдзівага статыстыка!
Я: але за што ты ненавідзіш прафэсійных дэкляматараў?
Валік (гнеўна): за тое, што гэтыя людзі ня ведаюць сораму! сваім мярзотна-аксамітным барытонам яны афарбоўваюць у высакароднасьць самыя лядашчыя вершыкі! з роўна-бессэнсоўнай ўдумлівасьцю чытаюць і рэклямныя слоганы, і найвялікшых паэтаў! пустышкі, падлы, курвы! ненавіджу ўсёй душою!
Тупік. Як можна зьбіраць статыстыку, калі ўсе адказы абсалютна розныя?
Але я не адчайваўся і яшчэ доўга марыў быць статыстыкам.